در صورتی که مرد بد اخلاق بوده و یا دست بزن داشته باشد، زن با اثبات این قضیه میتواند طلاق بگیرد که این امر عسر و حرج در طلاق نامیده می شود.
در این مقاله سعی داریم شما را به صورت جامع با عسر و حرج و همینطور مدت زمان عسر و حرج در طلاق آشنا کنیم، تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
مطالبی که در این صفحه خواهید خواند:
- عسر و حرج چیست
- عسر و حرج مهریه چیست
- طلاق به دلیل عسر و حرج زوجه
- موارد عسر و حرج در طلاق
- اثبات عسر و حرج
- راههای اثبات عسر و حرج
- اثبات عسر و حرج با شاهد
- وکیل طلاق
عسر و حرج چیست
همانطور که بالاتر نیز گفته شد عسر به معنای مشقت و زجر می باشد و حرج به معنای در تنگی قرار گرفتن است. عسر و حرج به معنای مشقت و رنج کشیدن و در تنگنا قرار گرفتن می باشد که انواع متنوعی دارد.چنانچه ادامه زندگی زناشویی برای زن غیرممکن بوده و با ادامه زندگی، زن در سختی و تنگنا قرار گیرد به نحوی که زندگی برای زوجه غیرقابل تحمل شود قانون به زن اجازه می دهد که با اثبات عسر و حرج از دادگاه تقاضای طلاق نماید.
عسر و حرج مواردی دارد که ترک زندگی توسط شوهر حداقل به مدت ۶ ماه متوالی یا ۹ ماه متناوب بدون عذر موجه و محکومیت قطعی شوهر به حبس پنج سال یا بیشتر همچنین ضرب و جرح یا فحاشی از جمله موارد آن است همچنین مورد دیگری که می‌توان از آن به عنوان یکی دیگر از مصادیق و موارد عسر و حرج اشاره کرد، اعتیاد شوهر به مواد مخدر یا ابتلای او به مشروبات الکلی و امتناع زوج از ترک آن‌ها یا عدم امکان الزام شوهر به ترک آن در مدتی که به تشخیص پزشک برای ترک اعتیاد می باشد.
عسر و حرج مهریه چیست
چنانچه زن برای گرفتن مهریه خود در تنگنا قرار گرفته و مشقت و رنج زیادی بکشد، ابتدا توسط دادگاه ادعای مورد نظر خود را به اثبات رسانده و دادگاه خانواده با توجه به نوع مهریه ای که از پیش و در هنگام نکاح مشخص شده است مرد را موظف میکند تا مهریه زوجه را پرداخت نماید.
طلاق به دلیل عسر و حرج زوجه
اگر ادامه زندگی مشترک زنی را به عسر و حرج بیندازد، می تواند به دادگاه برود و تقاضای طلاق کند. سپس اگر این ادعا در دادگاه ثابت شود دادگاه می تواند زوج را اجبار به طلاق کند. اگر هم اجبار ممکن نباشد، زن بدون نیاز به نظر و موافقت شوهرش توسط دادگاه طلاق داده می شود.
موارد عسر و حرج در طلاق
عسر و حرج در قانون ایران موارد خاصی دارد که در ادامه این موارد را مورد بررسی قرار داده ایم:
1- اعتیاد شوهر به مواد مخدر و مشروبات الکلی به طوری که به اساس زندگی مشترک اسیب بزند و زوجه نتواند به زندگی با همسر ادامه دهد.
2- محکومیت زوج به حبس بیستر از پنج سال
3- ضرب و شتم زوجه ( کتک زدن و آزار اذیت) و هرگونه آسیب جسمی و روانی برای زن به طوری که غیرقابل تحمل باشد.
4- ترک زندگی مشترک توسط زوج به مدت شش ماه متوالی ویا هشت ماه متناوب به مدت یکسال و غیبت به مدت 5 سال بدون عذر موجه
5- ابتلای زوج به بیماری های صعب العلاج که ادامه زندگی زناشویی را برای زوجه غیر ممکن کند.
6- عدم پرداخت نفقه مطالب با ماده ۳ قانون حمایت خانواده و ماده ۱۱۲۹ قانون مدنی که برای اثبات موضوع ترک انفاق و عسر و حرج زن، ثابت کردن فقر و تنگدستی و قرار گرفتن زن در چنین شرایطی با ارائه دلایل مختلف از جانب زوجه امکانپذیر است.
7- زوج دارای شغلی باشد که بر خلاف شان و مصالح خانوادگی زن باشد دادگاه میتواند این حق را به زن بدهد که زوج را از ادامه چنین شغلی منع نماید و اگر مرد توجه نکند و به َشغل خود ادامه دهد دادگاه میتواند زوجه را از جانب مرد طلاق دهد.
8- عقیم بودم مرد که در این صورت زن با اثبات اینکه همسرش قدرت باروری ندارد میتواند درخواست طلاق دهد.
9- ازدواج مجدد مرد بدون رضایت زن که این مورد در ازدواج موقت یا دائم تفاوتی نمیکند و برای هر دو مورد یک رای از جانب دادگاه صادر خواهد شد.
10- سوء معاشرت و اکراه شدید زن از همسر خود و چنین موارد دیگری که همگی میتواند از موارد عسر و حرج به شماربیاید.
پیشنهاد میکنیم برای بهتر انجام شدن روند اثبات عسر و حرج از یک وکیل مهریه رایگان کمک بگیرید. وکیل مهریه، وکیلی است که از تمام قوانین مهریه آگاهی کامل دارد و می تواند مسائل و مشکلات مربوطه را حل کند.
همینطور اگر با مهریه و انواع آن آشنایی ندارید و میخواهید بدانید مهریه قانونی چقدر باید باشد مقاله مهریه چیست را مطالعه کنید.
عسر و حرج در مورد زندگی زناشویی، میان زوجین نیز مصداق می یابد که بر اساس آن، اگر زن، در طول زندگی مشترکی که با همسر خودش دارد، دچار رنج و سختی قابل توجهی شود، به نحوی که ادامه زندگی مشترک برای او امکان پذیر نبوده و یا اینکه به لحاظ عقلی، ادامه زندگی مشترک، ضرر و زیان قابل ملاحظه ای را برای او ایجاد کند، حق دارد که از همسر خود، طلاق بگیرد. به این نوع طلاق، یعنی طلاقی که به درخواست زوجه و به واسطه عسر و حرج و مشقت در زندگی زناشویی، انجام می شود، طلاق عسر و حرج یا طلاق بر مبنای عسر و حرج زوجه گفته می شود.
اثبات عسر و حرج
اثبات عسر و حرج زوجه بستگی به نوع و مورد آن دارد. به عنوام مثال اگر مرد مبتلا به بیماری صعب العلاج و یا اعتیاد بسیار شدید باشد این امر از طریق معرفی زوج به پزشکی قانونی و انجام آزمایش به اثبات خواهد رسید.
در برخی از موارد دیگر نظیر سوء رفتار یا ضرب و جرح و همچنین ترک منزل ممکن است بسته به مورد از طریق حکم قطعی دادگاه ها یا حتی شهادت شهود عسر و حرج به اثبات خواهد رسید. بهترین وکیل مهریه از اینجا.
راههای اثبات عسر و حرج
همانطور که گفته شد اثبات عسر و حرج راه های متعددی دارد که در اینجا نیز چند مورد از راه هایی که میتوانید عسر و حرج را به اثبات برسانید قرار داده ایم:
یکی از راه های اثبات عسر و حرج این است که زوج به مواد مخدر و یا مشروبات الکلی معتاد باشد، به طوری که به اساس زندگی خانوادگی خلل وارد آورد و امتناع یا عدم امکان الزام وی به ترک آن در مدتی که به نظر پزشک لازم بوده است. یا پس از ترک اعتیاد مجددا به مصرف آن روی آورده باشد باعث اثبات عسر و حرج می گردد. همینطور ضرب و شتم و یا هر گونه سوء رفتار مستمر زوج که عرفا با توجه به وضعیت زوجه غیرقابل تحمل باشد نیز منجر به اثبات عسر و حرج می شود.
یکی دیگر از موارد اثبات عسر و حرج ترک زندگی خانوادگی توسط مرد به مدت حداقل به مدت 6 ماه متوالی یا 9 ماه متناوب در مدت یکسال بدون عذر موجه می باشد.
در این قسمت نمونه درخواست عسر و حرج را مشاهده میکنید:
ریاست محترم شعبه ………….. دادگاه خانواده ……….. شهر…………
باسلام؛ احتراماً در خصوص پرونده کلاسه …………………. مطروحه در آن شعبه به استحضار می رساند:
اینجانب ……………… مطابق سند نکاحیه شماره ……………… در دفتر ازدواج شماره ……………… شهر …………… با آقای ………. (خوانده) ازدواج نمودم ولیکن پس از ازدواج و شروع زندگی مشترک متوجه شدم که ایشان به مواد مخدر صنعتی از نوع شیشه اعتیاد داشته و در طول این مدت بارها به کمپ های ترک اعتیاد مراجعه لیکن موفق به ترک اعتیاد نشده است همچنین بارها در کلینیک های پزشکی نیز بستری شده است ولیکن هر بار پس از ترخیص مجدداً به استعمال مواد مذکور مبادرت نمده است و اعتیاد ایشان به حدی رسیده است که دیگر توان کار کردن و تأمین مخارج زندگی مشترک و تأمین هزینه های زندگی و فرزندان را ندارد. لذا با توجه به این که اعتیاد ایشان به اساس زندگی مشترک خلل وارد نموده است تقاضای صدور حکم طلاق را از محضر دادگاه محترم دارم.
همچنین برای اثبات ادعای خود مبنی بر اعتیاد زوج تقاضای معرفی وی به پزشکی قانونی را دارم.
اثبات عسر و حرج با شاهد
همانطور که گفته شد برای اینکه در دادگاه عسر و حرج ثابت شود باید دلایل عقلانی و همینطور شاهد داشته باشید، یکی از روش های اثبات عسر و حرج، اثبات عسر و حرج با شاهد می باشد که این راهکار طول اثبات را کوتاه تر کرده و سریع تر دادگاه به نتیجه خواهد رسید.
اما زن برای طلاق گرفتن از همسر خود می بایستی یکی از شروط 12 گانه مندرج در عقدنامه خود را به اثبات رسانده و سپس مجوز طلاق برای وی صادر خواهد شد. برای نمونه چنانچه مرد براساس حکم قطعی دادگاه به حبس محکوم شود و مدت حبس 5 سال یا بیشتر از 5 سال باشد، زن می تواند با استناد به حکم قطعی دادگاه تقاضای صدور حکم طلاق نماید و دادگاه با احراز محکومیت زوج به 5 سال حبس یا بیشتر، درخواست زوجه را اجابت می نماید و زوجه می تواند از همسر خود جدا شود.
چنانچه زنی بخواهد از همسر خود طلاق بگیرد ابتدا سند ازدواج خود را مطالعه و به استناد یکی از شروط 12 گانه مندرج در سند ازدواج اقدام به تشکیل پرونده طلاق نماید و در صورتی که هیچ یک از شروط 12 گانه سند نکاح در مورد زن مصداق نداشته باشد می بایست به استناد ماده 1130 قانون مدنی و با اثبات عسر و حرج تقاضای طلاق نماید که با اثبات عسر و حرج، دادگاه زوج را اجبار به طلاق می نماید و اگر اجبار نیز میسر نشود زن با اجازه و اذن دادگاه طلاق داده می شود.
چنانچه ادامه زندگی زناشویی برای زن غیرممکن بوده و با ادامه زندگی، زن در سختی و تنگنا قرار گیرد به نحوی که زندگی برای زوجه غیرقابل تحمل شود قانون به زن اجازه می دهد که با اثبات عسر و حرج از دادگاه تقاضای طلاق نماید.
نمونه رأی طلاق عسر و حرج
در خصوص دعوای خانم ……….. به طرفیت آقای ………….. به خواسته طلاق به استناد عسر و حرج ملاحظه می گردد خانم ………….. در دادخواست و جلسه رسیدگی اظهار داشته مدت 23 سال است که با همسرم زندگی می کنم فرزندانم همگی کبیر و رشید شده اند. از همان ابتدای ازدواج هیچ گونه تفاهمی با هم نداشتیم و با اصرار و اجبار خانواده ام حاضر به ازدواج با همسرم شدم با بخشیدن کل مهریه خود که عبارت است از مبلغ ………… ریال و کلیه حقوق مالی تقاضای صدور حکم طلاق را دارم دادگاه زوجین را جهت حصول سازش به داوری ارجاع ولیکن داوران تعرفه شده علی رغم تشکیل جلسات متعدد، هیچ گونه توفیقی جهت صلح و سازش حاصل ننموده اند. خوانده دعوا نیز در جلسه رسیدگی مورخ ………….. در دادگاه حاضر و اظهارات زوجه را تکرار و اظهار می دارد همسرم بد اخلاق بوده و هیچ گونه تفاهمی با هم نداریم ولیکن حاضر به طلاق وی نیستم لذا دعوای خواهان را وارد تشخیص و به استناد ماده 1130 قانون مدنی حکم به الزام زوج به طلاق در قبال بذل تمام مهریه صادر و اعلام می نماید. رأی صادره ظرف 20 روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی در محاکم تجدیدنظر استان و ظرف 20 روز قابل فرجام خواهی در دیوان عالی کشور خواهد بود.
اگر به دنبال گرفتن مهریه و اجرا گذاشتن مهریه هستید در مقاله اجرا گذاشتن مهریه میتوانید تمامی اطلاعات مربوطه و شرایط و قوانین آن را مطالعه کنید.
اثبات عسر و حرج زوجه با استناد به عرف
در شرایطی که مدرک و شاهدی مبنی بر آزار و اذیت جسمی و روحی زن وجود نداشته باشد، اثبات عسر و حرج زن با استناد به عرف انجام پذیر خواهد بود. مواردی همچون اختلاف سنی بسیار زیاد و سو معاشرت زوج و بی علاقگی و کراهت زن به شوهر خود جزو این دسته از دلایل قرار گرفته اند.
اولین شرط عبارت است از اینکه عسر و حرج فعلیت داشته باشد، یعنی آنکه علتی که زندگی زناشویی را تلخ و دشوار ساخته و برای زن مشقتی ناگوار ایجاد کرده است، باید در هنگام دعوای طلاق و صدور حکم موجود باشد.
دومین شرط این است که عسر و حرج باید نوعیت داشته باشد و عرف، این موضوع را که زن مورد عسر و حرج (مورد سختی، ضرر و زیان) واقع شده است، تایید کند.
سومین شرط این است که عسر و حرج توسط زن قابل اثبات باشد. به عبارت دیگر زن در اثبات عسر و حرج خود مدعی است و باید تمام ارکان آن را در دادگاه ثابت کند، مثلا زن ادعا میکند مرد از انجام تکالیف زناشویی یا اداره‌ای خانواده خود خوداری میکند و کاهلی و بی‌مبالاتی را به مرد نسبت می‌دهد در چنین مواردی، چون به طور معمول امر منفی، مستند قرار می‌گیرد، ممکن است ادعا شود که مدعی انجام تکالیف باید دلیل بیاورد و اصل عدم، زن را از اقامه دلیل بی‌نیاز میکند. این ادعا با ظاهر و طبیعت زناشویی منافات داشته و نیاز به اثبات دارد.
وکیل طلاق
برای این که بتوانید عملیات طلاق را طی کنید، استخدام وکیل طلاق، ضروری نیست. ولی کمک گرفتن از یک وکیل طلاق می تواند سختی های این مسیر را بسیار کم تر کند. وکیل طلاق، کسی است که به شما در دفاع از پرونده تان کمک می کند و قوانین و مقرراتی که می توانید از آن ها کمک بگیرید را به شما یاداوری می کند.
ضمن این که در صورتی که از وکیل طلاق توافقی در تهران کمک بگیرید، می توانید بدون حضور در دادگاه روند طلاق را طی نمایید که خود امری بسیار مثبت تلقی می شود.عسر و حرج چیست؟
عسر به معنای مشقت و زجر می باشد و حرج به معنای در تنگی قرار گرفتن است. عسر و حرج به معنای مشقت و رنج کشیدن و در تنگنا قرار گرفتن می باشد که انواع متنوعی دارد.چنانچه ادامه زندگی زناشویی برای زن غیرممکن بوده و با ادامه زندگی، زن در سختی و تنگنا قرار گیرد به نحوی که زندگی برای زوجه غیرقابل تحمل شود قانون به زن اجازه می دهد که با اثبات عسر و حرج از دادگاه تقاضای طلاق نماید.طلاق به دلیل عسر و حرج زوجه چگونه است؟
اگر ادامه زندگی مشترک زنی را به عسر و حرج بیندازد، می تواند به دادگاه برود و تقاضای طلاق کند. سپس اگر این ادعا در دادگاه ثابت شود دادگاه می تواند زوج را اجبار به طلاق کند. اگر هم اجبار ممکن نباشد، زن بدون نیاز به نظر و موافقت شوهرش توسط دادگاه طلاق داده می شود.اثبات عسر و حرج با شاهد چگونه است؟
در شرایطی که مدرک و شاهدی مبنی بر آزار و اذیت جسمی و روحی زن وجود نداشته باشد، اثبات عسر و حرج زن با استناد به عرف انجام پذیر خواهد بود. مواردی همچون اختلاف سنی بسیار زیاد و سو معاشرت زوج و بی علاقگی و کراهت زن به شوهر خود جزو این دسته از دلایل قرار گرفته اند.
